سیستم 4-0 یکی از سیستمهای متداول و ارزشمند در فوتسال است در پستهای قبلی در مورد سیستمهای فوتسال و سیستم 1-2-1 و سیستم 3-1 صحبت کردیم در این پست به سیستم 4-0 نگاهی می کنیم ویژگی های این سیستم را مرور می کنیم و با مزایا و معایب این سیستم آشنا می شویم پس تا پایان این مقاله با ما باشید
سیستم 4-0
اولین بار سیستم 4-0 در برزیل استفاده شد و به عبارتی سازنده این سیستم برزیلی ها بودند. سیستم ۴-۰ توسط دیگو زوگو مربی مشهور برزیلی در اواخر دهه ۸۰ به اسپانیا برده شد و از آنجا که در سراسر دنیا مورد استفاده قرار گرفت
این سیستم در زمان خودش یک انقلاب در سیستمها به شمار میآورد تا آن زمان اکثر تیمها با سیستم ۳-۱ بازی می کردند.
این سیستم برای مقابله با سیستم های دفاعی من تو من ایجاد شده است و در مقابله با این روش تیمها مجبور به استفاده از دفاع منطقه ای شدند و در ادامه نوعی دفاع ترکیبی به نام دفاع کامبیوس رو ایجاد کردند
اوج کارایی این سیستم در سال 1990 بود که در آن سال دیگو زوگو با تیم خودش توانست مکتب جدیدی را در فوتسال اسپانیا به وجود بیاورد زوگو دو بار با در دهه 90 با استفاده از این سیستم قهرمان آسپانیا شد و در سال 98 هم توانستند با شکست دادن دینامو مسکو قهرمان اروپا شوند
زوگو یک مدرسه فوتسالی را با نام تولدان در اسپانیا تاسیس کرد و دو مربی جوان به نامهای خسوس ولاسکو و پرز مورنو را استخدام کرد که باعث پیشرفت سیستم 4-0 شدند.
گواردیولا و سیستم 4-0
گواردیولا در کادر خودش از یک مربی فوتسال استفاده کرد و با بررسی چرخش های سیستم 4-0 فوتسال در فوتبال دست به طراحی تاکتیکهای ویژه در جابهجایی و نحوه ایستادن بازیکنان در زمین گرفت و سپس آنها را در زمین اجرا کرد .
گواردیولا سیستم 4-0 فوتسال را به سیستم 4-6 فوتبال تبدیل کرد به این صورت که 4 دفاع خطی در قسمت دفاعی و 6 بازیکن در حلو آنها بازی می مرد به طوری که عیچکدوم از این 6 بازیکن یک مهاجم واقعی نبودند و در اصل با 6 هافبک بازی می کرد.
ویژگی های سیستم 4-0
سیستم 4-0 یک سیستم ایجاد و اشغال فضا است و این کار دائما انجام می شود
در سیستم 4-0 برخلاف سیستمهای دیگر همه بازیکنان در حرکت رو به جلو و گلزنی نقش دارند
در این سیستم تمامی بازیکنان در حمله نقش یکسانی دارند.
در این سیستم کار تیمی بیشتر از کار انفرادی تاثیر گذار است
به دلیل پویایی و تحرک جابهجایی بالا سیستم 4-0 یکی از بهترین سیستمهای تهاجمی است.
برخی از تیمها در بازیهایشان فقط از همین سیستم استفاده می کنند منتهی با موقعیتها و برنامه های تاکتیکی متنوع
این سیستم برای بازیکنان عجول و یا ساکن مناسب نیست.
این سیستم به شما اجازه می دهد به خوبی بازی را کنترل کنید.
در این سیستم بازیکنان باید دائما بازی خوانی داشته باشند و انجام بازی صبورانه برای ایجاد فضا حیاتی را در دستور کار قرار دهند
بازیکنان در این سیستم با 4 عامل مهم را مد تظر خود قرار دهند فضای خالی مدافع توپ و بازیکن هم دسته
بازیخوانی یعنی قدرت تشخیص و پیشبینی حرکت پاس یا جابهجایی بعدی
اهداف سیستم 4-0
ایجاد فضا در پشت دفاع حریف
جلب توجه به همراه ایجاد اضطراب و بی نظمی در تیم حریف
وادار کردن حریف به روی یک خط ایستادن و از بین بردن پوشش در دفاع حریف
ایجاد تردید در دفاع با حضور دو یازیکن در یکمنطقه از زمین که باعث اخلال در دفاع منطقه ای می شود
ایجاد موقعیتهای 1 در مقابل 10مخصوصا برای بازیکنانی که قدرت عبور از مدافع را دارند مخصوصا در کناره های زمین
استفاده از بازی بلند زمانی که حریف در یک نقطه تجمع کرده است
ویژگیهای مثبت سیستم 4-0
استفاده از این سیستم در برابر تیمهایی که ما را تحت فشار قرار می دهند بسیار مناسب است .
ایجاد فضا در این سیستم راحت تر از بقیه سیستم هاست
پوشش دفاعی حریف را از بین می بریم و راحت تر میتوانی از آن عبور کنیم
اگر آنها در مقابل ما دفاع منتومن استفاده کنند به راحتی از آنها عبور می کنیم و آنها را به لحاظ روحی و جسمی دچار خستگی می کنیم در این سیستم اگر بتوانیم در مدت 6-7 ثانیه حفظ توپ همراه با جابهجایی داشته باشیم بعد از آن مدافعان دیگر زیاد جدی بازیکن و توپ را دنبال نمی کنند و می توان به آنها ضربه زد
اگر حریف از دفاع منطقه ای استفاده می کند بازی عمقی و بین خطوط دفاع ارزش بیشتری دارد .
تنوع تاکتیکی فراوان و همچنین انتخابهای ما نوع و حرکات آزادانه از ویژگی های این سیستم است .
نزدیکی بازیکنان به یکدیگر و حمایت مناسب در حمله به تیم اجازه میدهد به راحتی حفظ توپ کند و بتواند به دروازه حریف حمله کند
یک فضای در دسترس مناسب پشت دفاع تیم حریف ایجاد می شود.
برای آشنایی با سیستم ها و تاکتیک های دفاعی می توانید پستهای زیر را مطالعه کنید:
دفاع انفرادی در فوتسال: راز های برتری در فوتسال سال 2022
وقتی تیم حریف داخل زمین خودی بازی می کند پشتش فضایی ایجاد نمیشود . این سیستم اصلا روش مناسبی برای بازی مقابل تیمهای با دفاع بسته نیست و آنها شما را وادار به بازی در جلویشان می کنند و فضاهای پشت بسته است.
هنگامی که بر روی یک خط بازی می کنیم گاهی تعادل از دفاع از بین می رود و تکنیک ضعیف یک بازیکن و از دست رفتن توپ باعث ایجاد موقعیت خطرناک برای حریف می شود چرا که پوششی از حمله به دفاع وجود ندارد
سیستم 4-0 آمادگی جسمانی خوبی به لازم دارد
بازیکنان باید از قدرت حفظ توپ تحرک و هوش تاکتیکی
بالا برخوردار باشند.
این سیستم نیاز به هماهنگی بالایی دارد بنابراین یادگیری آن بسیار طولانیتر است.
گاهی اوقات اگر چرخشها کند و بدون حرکت به عمق باشد حمله بیشازحد افقی و عرضی است و خطری ایجاد نمیکند.
نکات مهم در آموزش سیستم 4-0
برای آموزش سیستم 4-0 باید ابتدا شکل ایستادن را در تمرینات کار کنند و در حین بازی و تمرین دائماً از آنها بخواهیم که بلافاصله به هم نزدیک شده و شکل سیستم را حفظ کنند. اما در انجام و شکل و شیوه چرخشها و تاکتیکها شما میتوانید روش و متد خاص خود را دنبال کنید
برای آموزش چرخش در این سیستم شما ابتدا از آسانترین روش که ابتدا از برزیل توسط دیگو زوگو به اسپانیا آورده شد استفاده کنید در این روش دو بازیکن وسط پس از پاس به کنار بهصورت ضربدری حرکت کرده و به کناره مخالف میروند و دوباره به سمت عقب و کنار برمیگردند .
حرکات باید طوری انجام شود که دوباره شکل 4-0 برای حفظ توپ ایجاد شود
اگر بهصورت دورانی حرکت کنیم دوباره میتوانیم تعادل را در حفظ توپ به شیوه 4-0 ایجاد کنیم
این مسئله مهم است که بازیکن کنار بلافاصله به وسط بیاید و جایی بازیکنی که آن منطقه را ترک کرده پر کند
به بازیکنان بیاموزید که برای حفظ توپ در سیستم 4-0 حداقل یک بازیکن بهصورت واضح برای حمایت و پاس وجود داشته باشد.
اولین پاس در چرخش 4-0 همیشه کوتاه است و باید بازیکنان بهسرعت برای حفظ توپ خود را نزدیک کنند
بهتدریج و در چرخش ما باید با حرکات انفجاری و سریع عمق بیشتری ایجاد کنیم
اگر ما گزینه پاس را در عرض پیدا نکردیم یا زمان و فضای مناسبی نداشتیم بهترین گزینه پاس به رأس جلو یا بازیکن داخل زمین حریف است .
اگر تیم حریف منتومن دفاع کرد برای رهایی بازیکن صاحب توپ میتوانید از بلاک کردن استفاده کنیم
اگر تیم حریف منتومن دفاع می کرد سعی کنیم توسط دو بازیکنان کنار جلو از فشار حریف خارج بشویم
اگر تیم حریف از دفاع کامبیوس استفاده کرد بهترین گزینه بازی بین خطوط دفاع حریف است.
سیستم 4-0 یک سیستم جفتجفت است در این سیستم در جلوی عقب زمین درهرصورت باید 2 بازیکن را داشته باشیم علاوه بر این در سمت چپ و راست هم همین حالت وجود دارد و در این قسمتها هم به همین صورت باید باشد
دو نفر جلویی در این سیستم باید همیشه عرض زیادی ایجاد کنند و کاملاً به خطوط کناره زمین بچسبند
اگر عرض در این سیستم بهصورت کامل ایجاد شود فرصت فوقالعاده و مناسبی برای بازی و پاس پارالل یا موازی فراهم میشود
خط دوم حمله در سیستم 4-0 باید طوری استقرار پیدا کند که با یک پاس از مدافع اول عبور کرده باشد این امر باعث میشود بهخصوص در کنارههای زمین حالتهای 1 در برابر 1 ایجاد شود
در برابر تیمی که دفاع کامبیوس را انتخاب میکند بازیکن برای دریافت توپ باید درست درزمانی که واگذاری بین دو مدافع انجام میشود قرار گیرد.در مقابل با این دفاع گفتیم مهاجم باید بین خطوط قرار گیرد تا مدافعین رو در دفاع گیری در بلاتکلیف کند که کدامیک باید این بازیکن را یارگیری کند. در این حالت اگر به این بازیکن پاس داده شود یک موقعیت خوب نصیب ما خواهد شد.
در سیستم 4-0 حرکت اورلب برای عبور از مدافع مستقیم بسیار کارساز خواهد بود
اهداف مهم واصلی برای رسیدن به آمادگی جهت اجرای سیستم 4-0
باید بازیکنان در شرایط مختلف بازی تاکتیکهای مختلف را یاد بگیرند یعنی به یک درک تاکتیکی مناسب رسیده باشند .
تیم ما باید قابلیت حفظ توپ مناسب داشته باشند و کیفیت تکنیکی بالایی در پاس و حمایت دارا باشند.
دارا بودن حداقلهای تکنیکی برای اجرای برنامههای تاکتیکی در این سیستم
این حداقل قابلیتهای تکنیکی موارد زیر است
قدرت و سرعت تصمیمگیری انتخاب مناسب بازیکن پاس مناسب پاس مناسب در فضا با شدت و دقت مناسب زاویه مناسب پاس حمایت مناسب ارتباط کلامی
آمادگی جسمانی مناسب برای اجرای وظایف محوله در این سیستم را داشته باشند
اتخاذ تصمیمگیری مناسب با توجه به وضعیت توپ دروازه بازیکن خودی یا حریف
عناصر اصلی سیستم 4-0
- 1- سرعت جابهجایی
- 2- سرعت تصمیمگیری
- 3- انتخاب تکنیک مناسب
- 4-محافظت از توپ با بدن
- 5-آگاهی محیطی
- 6- قدرت بازبخوانی
نکات مهم در بازی با سیستم 4-0
برای بازی 4-0 باید حتماً در داخل خطوط دفاعی حریف این سیستم را اجرا کنیم اگر حریف داخل زمین خودش بود ما داخل زمین خودمان اگر این سیستم را اجرا کنیم هیچ ارزشی برای ما ندارد
اگر توپ به کنارهها داده شد حتماً یکی از بازیکنان وسط زمین باید روبهجلو حرکت کند
پاس و حرکت به عمق باید دائماً انجام بشود در صورت حرکت عمقی اولویت پاس بازیکنی است که در عمق حرکت کرده است
بهطور مداوم باید بین سیستم 4-0 و 3-1 سویچ و تبدیل کرد
با استفاده از پاسهای لاب میتوان به فضای پست سر دفاع دسترسی پیدا کنیم
بهتر است بهطور مداوم از پاس کوتاه و سپس یک پاس بلند استفاده کنیم
سعی کنید در یک سمت از بازی با ایجاد یک مثلث فشردگی ایجاد کنید سپس توپ را به سمت دیگر ارسال کنید
استفاده از بازیهای ترکیبی بهخصوص یک و دو کردن در کنارههای زمین میتواند مناسب باشد
نکات مهم در طراحی تمرینات ویژه سیستم 4-0
تمرینات باید از ساده به مشکل باشد ( ابتدا بدون مدافع و سایه زنی ) سپس با مدافع کم و در نهایت با دفاع کامل و شرایط مسابقه اجرا گردد. سپس در بازیهای دوستانه و درون تیمی در نهایت در بازی اصلی از سیستم ۴-۰ استفاده شود .
در هر مرحله تمرینی باید به جزئیات توجه شود و به تمام به بازیکنان یادآوری شود.
در هر مرحله از تمرینات شکل تیمی در سیستم ۴-۰ باید حفظ شود .
انتخاب بازیکن برای سیستم ۴-۰ بسیار اهمیت دارد . بازیکنان این سیستم باید حفظ توپ خوبی داشته باشند و زیاد عادت به دریبل زدن نداشته باشند. می توان بازیکنان را به ۲ دسته تقسیم کرد یک دسته که فقط با سیستم ۴-۰ بازی می کنند و یک دسته که با سیستم دیگری بازی می کنند.
تمرینات باید طوری طراحی شود که در نهایت با کارهای ترکیبی مثل یکودو یا پارالل بتوان به دروازه حریف حمله کنیم
چرخش های متداول سیستم 4-0
1- چرخش شماره 1 یا چرخش موافق
2- چرخش شماره 2 یا چرخش مخالف
3- چرخش شماره 3 یا چرخش برزیلی
4 – چرخش شماره 4 یا چرخش همراه با پارالل
5 – چرخش شماره 5